AKRİLAMİD NEDİR?
Akrilamid, amino asitler ve şekerler arasındaki bir reaksiyon ile oluşan kimyasal bir madde. Genellikle patates, kök sebzeler ve ekmek gibi yüksek nişasta içeriğine sahip yiyecekler, kızartma, kavurma veya pişirme işlemlerinde yüksek sıcaklıklarda, yani 120 ° C’nin üstünde pişirildiğinde ortaya çıkıyor. Akrilamid gıdalara kasıtlı olarak eklenmez, pişirme işleminin doğal bir sonucu olarak ortaya çıkar ve belli bir ısının üzerinde pişen hemen hemen her yiyecekte meydana gelir.
AKRİLAMİD NASIL OLUŞUR?
Akrilamid oluşurken, yüksek sıcaklıktaki pişirme sırasında Maillard reaksiyonu isimli bir süreç yaşanır. Doğal olarak mevcut su, şeker ve amino asitler, bir gıda maddesinin karakteristik lezzetini, dokusunu, rengini ve kokusunu yaratmak için birleşir. Bu süreç akrilamid üretir.
AKRİLAMİD MADDESİNİN ZARARLARI NELERDİR?
Hayvanlar üzerinde yapılan laboratuar testleri sonucunda akrilamid maddesinin, kansere neden olduğu ortaya çıktı. Akrilamid maddesinin insan beslenmesinde kansere neden olduğu henüz kesinleşmemiş olsa da uzmanlar gıdaların içerisinde yer alan akrilamidin, insanlarda da kansere neden olabileceği görüşünde.
AKRİLAMİD AÇISINDAN YÜKSEK GIDALAR
Akrilamid belli bir ısıdan sonra meydana geldiğinden uzmanlar, közlenmiş gıdaların, yüksek ısıda pişmiş patates kızartmasının, cipslerin, keklerin, bisküvilerin ve kahvelerin içerisinde akrilamid maddesinin bulunduğunu belirtiyor.
AKRİLAMİD MİKTARINI AZALTMAK İÇİN NE YAPILMALI?
Patates, kök sebzeler ve ekmek gibi nişastalı yiyeceklerin kızartılması, pişirilmesi, sırasında çok fazla kavrulmamasına veya yanık olmamasına dikkat etmelisiniz. Aksi takdirde bu besinler sağlığınız için risk oluşturabilir.
PAKETLERDEKİ TALİMATLARA UYUN
Paket üzerindeki pişirme talimatlarını kontrol etmeli ve patates kızartması, gibi paketlenmiş gıda ürünlerini kızartma veya fırında pişirme talimatlarına uymalısınız. Paket üzerindeki talimatlar, ürünü doğru şekilde pişirmek için tasarlandığından, nişastalı yiyecekleri çok uzun süre boyunca yüksek sıcaklıklarda pişirmenize engel olur ve sağlığınızın bozulmasına engel olur.
ÇİĞ PATATESLERİ BUZDOLABINDA SAKLAMAYIN!
Yüksek sıcaklıklarda pişirmek istediğiniz patatesleri buzdolabında saklamak hayati bir hata olabilir. Çiğ patateslerin buzdolabında saklanması, patateslerde serbest radikallerin oluşmasına neden olabiliyor. Bu nedenle patates dolaptayken çıkartılıp yüksek ısıda kızartıldığında içerisinde akrilamid maddesi oluşur ve kanserojen hale gelir. Patatesleri serin ve ışık almayan ortamlarda saklamaya özen göstermek bu noktada son derece önemlidir.